nogmaals 25 maart 2025
We willen graag het volgende delen wat betreft de school op de missiepost.
Zoals jullie wellicht weten is er een start gemaakt met de bouw van twee nieuwe lokalen. Maar dit gebouw is nog niet af. Ook moeten de twee andere gebouwen opgeknapt worden. Deze gebouwen zijn in behoorlijk slechte staat. De laatst gebouwde lokalen hebben last van lekkage omdat er goedkoop zink is gebruikt. Tijdens de regenbuien kunnen de leerlingen niet in de klas blijven, ze moesten onder het afdak vóór de lokalen een toets maken.
Men wil heel graag, in het nieuwe schooljaar, start in september, de renovatie klaar hebben en de nieuwe lokalen in gebruik nemen.
Concreet wil dit zeggen dat vóór de regentijd de opbouw klaar moet zijn, eind april/mei. In de regentijd kan wel gewerkt worden aan de binnenkant.
Er is nog €6000 nodig voor de afbouw van de nieuwe lokalen en er is ook een flink bedrag nodig voor de renovatie.
Kunnen we hiervoor met elkaar op zeer korte termijn een oplossing vinden?
Willen jullie svp hiervoor bidden en over nadenken?
Het Ben-Nyoh Liberia bestuur.
25 maart 2025
Zaterdag was de laatste dag van de training. De cursisten mochten een presentatie leveren. Voor de meesten was het een uitdaging, maar ze hadden er wel plezier in. Het is altijd lastig iets nieuws snel op te pakken. We hopen dat zij, met de uitgeprinte aantekeningen, het geleerde in praktijk kunnen brengen.
Na een feestelijke lunch, en in een kort afsluitend programma, werd het certificaat aan hen uitgereikt. Na nog een groepsfoto gemaakt te hebben ging iedereen zijns weegs en wij terug naar Buchanan.
We zijn opnieuw in het huis van Nelson en zijn moeder Edna. Wat worden we verwend!! Iedere ochtend een ontbijt, lunch tussen de middag en in het begin van de avond supper. Edna kan geweldig koken en verrast ons keer op keer.
Zondag mocht Jacob preken in de kerk waarvan Ben de pastor is. Een kleine gemeente in een nieuwbouwwijk in Buchanan. Het was een gemoedelijke gemeente.
De rest van de dag konden we rust nemen. Aan het einde van de middag kwam een oude vriend, Patrick, langs om ons te begroeten.
Maandag werden we uitgenodigd om bij Ben en Theresa te lunchen. We hebben hun 'pharmacy' bekeken. Het is nog niet echt druk en er moet nog veel aan publiciteit gedaan worden. Een hele uitdaging voor Ben!
We bereiden ons voor op de terugreis, woensdag avond 26 maart. Koffers pakken is niet zo lastig, omdat we veel spullen achter laten in Liberia.
We zien dankbaar terug op een weer bijzondere reis met veel belevenissen.
21 maart 2025
Vandaag alweer de derde dag van de Jethro training achter de rug. De groep van 25 personen reageert enthousiast en positief.
Onze vriend Abraham is een nachtje geweest. Hij heeft de groep toegesproken en hen aangemoedigd om het geleerde in praktijk te brengen.
Ook had hij drie jonge mannen uitgenodigd en aan ons voorgesteld. Deze leraren zullen worden ingezet op de missieschool om de school weer nieuw leven in te blazen. Op het ogenblik is de school dicht.
Morgen de afsluiting van de training met daarbij een praktijk opdracht: een aantal van de cursisten zal een presentatie geven. De opdracht is om een preekje te maken volgens een bepaalde methode. Voor hen is dat totaal nieuw. Het kostte ook moeite hen dit duidelijk te maken. Maar wat zijn we blij met Matthew! Hij kan de nieuwe methode uitleggen in Bassa en dat helpt enorm. En hij heeft zelf de training eerder gevolgd, dus hij is bekend met de methode. Daarna ter afsluiting een feestelijke maaltijd. Ook krijgen alle cursisten morgen een certificaat.
We genieten erg van dit appartement. Na een intensieve dag is het prettig om hier te zijn. Even tot rust komen, wat eten douchen en tussen 21.00 uur en 21.30 uur liggen we op bed.
We zijn benieuwd wat de dag van morgen gaat brengen.
19 maart 2025
Vandaag 19 maart is het vroeg opstaan. Het is de bedoeling dat we om 07.00 uur vertrekken naar Gaye Peter, de zendingspost in de provincie Grand Bassa. Ten noorden van Buchanan.
We vertrekken redelijk op tijd. Het begin van de weg ziet er veelbelovend uit, maar halverwege dienen de hobbels en bobbels zich al aan en wordt het uitkijken geblazen. Goed, we komen uiteindelijk zonder kleerscheuren op tijd aan op de post, waar we bij de kerk worden verwelkomd.
Ik wil meteen van start met de lessen, maar we worden eerst uitgenodigd voor een ontbijt. Het blijkt gekookte zoete aardappelen en planting te zijn met worst in tomatensaus. Ondanks dit vreemde ontbijt smaakte het goed. Mary Peters zorgt goed voor ons.
Na een kennismakingsronde kunnen we met de les beginnen. Er zijn 25 deelnemers. De eerste les gaat over passie voor preken. Iedereen doet goed mee en velen stellen goede vragen. Een aantal zie ik geen aantekeningen maken. Helaas zijn er verschillende mensen die niet kunnen lezen of schrijven, vooral de wat ouderen. Ze doen hun best en hebben allemaal een taak om de kerk. Gelukkig is er vertaling in hun moedertaal, het Bassa. Vertaald door een goede vriend, Matthew Malachi. Hij is tevens de financiële man in het nationale leidersteam.
Om 12.30 uur is de lunch klaar. Rijst met een soort tomatensoep met vis en vlees. Ook nu weer is de smaak prima.
Na de middag gaan we verder. Het is allemaal erg nieuw voor ze en ik merk dat de aandacht verslapt. We stoppen daarom om 15.30 uur. Morgen verder met nieuwe energie. Het is voor iedereen even wennen.
Onder begeleiding lopen we in een minuut of tien naar ons appartement op een nabijgelegen zendingspost. Deze post is in 2005 gesticht door een Amerikaans echtpaar. Er is een school, een kerk en een naaiatelier en ze doen hun best met farming. Het ziet er allemaal heel netjes uit. We worden rondgeleid door Tommy. Hij is de beheerder en doet de financiën. Het appartement is ook prima. Licht en stromend water, plus goede ventilators. Dit hadden we hier niet verwacht. We genieten er maar van.
We eten nog van de meegenomen proviand, klaargemaakt door Edna, maïskolven en mango's van Mary.
Daarna is het, jawel, douchen en gaan slapen.
Morgen een nieuwe dag.
18 maart 2025
Gisteren onze laatste dag op de post van Rivercess Mission. We hebben de school bezocht en korte filmpjes gemaakt van diverse momenten waar we in Liberia mee te maken hebben.
Daarna de spullen gepakt, zodat we dinsdag op tijd konden vertrekken.
De nieuwe verloskundige , Alice, heeft haar eerste bevalling gedaan in de kliniek. Rond de middag werd er een gezond meisje geboren. De vierde baby van deze moeder. Omdat ze dichtbij woont, is de moeder met oma en haar baby, tegen de avond weer terug naar huis gegaan.
Tot onze verrassing kregen we een appje uit Amerika dat onze vriend Paul in een nabijgelegen stadje passeerde en naar ons vroeg. Er werd verteld dat we juist de vorige dag vertrokken waren. Wij konden evenwel zijn vrouw, JoAnna berichten dat we er nog waren. Zo kwam Paul al spoedig, samen met vijf anderen, bij ons aan voor een bakkie koffie. Heel erg leuk om elkaar na enkele jaren weer te zien. We kregen meteen een uitnodiging om hen te bezoeken in Michigan, Amerika!
Daarna kwam Annie, een wat oudere dame die we vanaf 2009 al kennen. Ze kent Wil en José Reijnhout ook van hun bezoeken bij ons. Ze wilde graag videobellen met José en heeft een brief voor haar mee gegeven. Annie was erg blij José en Wil te zien en even met hen te kunnen praten.
In de namiddag kwam onze vriend Adam een hele grote tros bananen brengen. En ook nog papaya en mais kolven. Hij was dankbaar dat hij wat kleine klusjes kon doen voor ons en wat geld kon verdienen.
Zo opnieuw een dag vol onverwachte ontmoetingen.
Vandaag zijn we op tijd naar Buchanan gegaan, dus weg van Rivercess mission.
Na een goede reis werden we hartelijk ontvangen door Edna, de moeder van Nelson. Zij kan geweldig goed koken en had heerlijke kruidige rijst klaargemaakt voor ons. Zo goed om hier even te zijn. Als avondeten had zij een ovenschotel gemaakt met cassave, gehakt, groenten en echte Hollandse kaas! Zij heeft een kleine tuin en daar verbouwt zij allerlei groenten, maar dus ook cassave.
We gaan op tijd naar bed, want morgenochtend vertrekken we om 7.00 uur naar de missiepost van Gaye-Peter. Daar gaat Jacob opnieuw een pastor training geven. Deze groep lijkt wat groter te worden, maar we wachten het af.
Morgen weten we meer.
16 maart 2025
Zaterdag begon met de voorbereidingen voor de komst van de familie van Duinen. Naar verwachting zouden ze om een uur of twaalf aankomen. We hadden dus tijd genoeg voor de laatste voorbereidingen. Marjolein ging het eten klaarmaken, terwijl ik de laatste schoonmaakklusjes deed. De badkamer poetsen en de woonkamer vloer nog ff dweilen. Tegen 10.00 uur kregen we een appje dat zij volgens Google Maps om 10.30 uur zouden arriveren. We moesten dus nog opschieten ook. Om 10.20 uur hoorden we hen al aankomen. De reis was dus voorspoedig verlopen, sneller dan verwacht.
Hoewel we elkaar nog niet kenden was het fijn om elkaar te zien. Zoveel Nederlanders werken er niet in Liberia.
Eerste maar ff een Hollands bakkie met appeltaart. Een van de dochters, Eva, had die voor ons gebakken, een welkome verrassing!
Na de koffie hebben we de vliegstrip bekeken en zijn tot het eind doorgelopen, tot aan de rivier.
Thuisgekomen hebben we geluncht, bruine bonen met vis. Theo had hele goede vis voor ons gekocht. Ze lieten de maaltijd heerlijk smaken. Als dessert hadden we papaja.
Na de middag zijn we met z'n allen een project gaan bekijken in een nabijgelegen plaatsje. Alex en Annemarie zijn bij dit project betrokken. Het gaat om het verbouwen van mais en houden van kippen, kalkoenen en eenden. De eenden krijgen een eigen vijver.
Teruggekomen, weer koffie met het restant van de appeltaart en kokoskoeken van Marthaline. Nu zittend onder de mangoboom voor ons huis. Met een middagbriesje een heerlijke plek. Alex, zoon Lucas en dochters Eva en Rebecca kwamen op het idee om te gaan hardlopen. Ook verschillende Liberiaanse mannen wilden meedoen. Ruim zes kilometer hebben ze gerend.
De tweeling van 14 voerde de ploeg aan.
Toen iedereen terug was en weer wat was afgekoeld en 'gedoucht', hadden wij het avondeten klaar. Vrijdag had ik planting chips gebakken en gisteren nog pinda's geroosterd. Ananas was klaar gemaakt en zo hadden we met de kokoskoeken en bananen een heel buffet.
Daarna was het al snel bedtijd. Op alledrie de kamers had ik een ventilator geregeld. Dat kwam goed van pas vanwege het warme weer.
Halverwege de nacht was de stroom op. Maar toen was het al wat afgekoeld. Alles verliep dus naar wens.
Voor het ontbijt had buurvrouw Christiana een soort broodcake gebakken. Met de mangojam van Annemarie was dat een heerlijke traktatie.
De kerkdienst begint normaal gesproken om 11.00 uur. Maar omdat de familie op tijd weer terug moest, werd de dienst voor deze keer met een half uurtje vervroegd. De dienst werd goed bezocht. In deze dienst werd de familie hartelijk verwelkomd en mocht Alex iets over hun werk vertellen. Ook werden de certificaten aan de cursisten van de Jethro training uitgereikt. De preek van Joe ging buitengewoon goed. Een mooie bevestiging dat de training zijn werk goed heeft gedaan. We bedanken onze God daarvoor. Ere wie ere toekomt!
Nog even wat foto's maken en toen moesten we toch alweer afscheid nemen. Ook al kenden we elkaar niet, in korte tijd hadden we toch al snel een band met elkaar. Tenslotte zijn we als kinderen van God één familie!
In de middag kwam Abraham Daniels nog met mandjes en vier stukken bamboe, waar ik thuis een tafel van wil maken voor in de tuin, zoiets als ik in Liberia ook heb gemaakt.
Genoeg voor vandaag, morgen weer een nieuwe dag.
14 maart 2025
Ook vandaag zijn we weer vroeg uit de veren. Vannacht schrokken we wakker van een vreselijke onweersbui. Het kan hier behoorlijk tekeer gaan. We weten ervan. Het stormde wel, maar niet richting onze slaapkamer. Anders had ik naar buiten gemoeten om de luiken te sluiten.
Alles was wel lekker opgefrist. Het voelde zelfs een beetje koud aan. Sommigen hadden daarom een dikke trui aan en een wollen muts op. Wij vonden het heerlijk.
Marjolein ging helpen in de kliniek. Daarvoor had zij het eten al klaar gemaakt. Ik ben verder gegaan met de logeerkamers klaar maken.
Nelson zou om 10.00 uur weer naar Buchanan afreizen. Helaas had iemand de autodeur open laten staan waar door de accu totaal leeg was gelopen. Met veel moeite kregen we de auto weer aan de praat. Gelukkig vond ik daartoe nog ergens een stuk dik elektra kabel. Samen met de startkabels konden we de auto accu via de solar accu's opladen. Het geheel duurde wel een paar uurtjes.
Na wat gerust te hebben heb ik (Jacob) onze slaapkamerdeur (na jaren) ook meteen goed sluitend gemaakt.
Theo had boodschappen voor ons gedaan op de markt een paar dorpen verder, Little Liberia.
Havermout, eieren, planting, ananassen en pinda's. Alles om onze gasten mee te verwelkomen.
Aan het einde van de middag heb ik nog een flinke pan planting chips gebakken. Morgenochtend rooster ik de pinda's nog. Onze gasten mogen niets te kort komen, vinden we. Marthaline, onze hulp voor de was, heeft voor ons kokoskoeken gebakken. Op ons verzoek niet te hard. Maar of dat helemaal gelukt is zal morgen moeten blijken. We hebben onze twijfels.
Ondertussen vliegen talloze vliegende mieren door de kier van de voordeur ons huis binnen. Door de regen vannacht zijn deze diertjes tot leven gekomen. Ik weet het weer van voorgaande jaren. Ff sprayen en bij elkaar vegen en ook dat is weer gedaan.
Marjolein schrijft nog de certificaten voor de cursisten en ik het blog. Het is dan hoog tijd om naar bed te gaan. Vannacht zonder ventilator omdat de zon vandaag nauwelijks heeft geschenen en we morgen genoeg stroom willen hebben voor onze gasten. Gelukkig is het minder heet.
Morgen een nieuwe dag
13 maart 2025
Vandaag starten we met devotion en een bord havermout. Havermout eten we elke morgen omdat er normaal gesproken in de nabije omgeving geen brood te koop is. Op zich is dat een prima ontbijt waar je lange tijd op kunt teren. Marjolein kookt witte bonen in tomatensaus en ja weer met vis. We hebben nog een kleiner en groot stuk haai 🦈. Het is stevige vis met een hele dikke huid. De smaak is prima. De huid kun je niet weg krijgen, dus geven we die weg aan een Bassa familie om haaienvinnensoep 😉 van te koken.
Jacob doet nog klusjes in huis. Het repareren van horrengaas op de gastenkamers en deursloten, zodat de deuren goed kunnen sluiten.
Aan het eind van de morgen maken we kennis met de nieuwe verloskundige, Alice heet ze. Met haar is het kliniek team weer compleet. Meteen zie ik meer mensen de kliniek bezoeken nu ook zwangere vrouwen weer terecht kunnen.
De hele dag door komen mensen op de veranda hun telefoon opladen omdat wij op dit moment de enige plek zijn met elektra.
Ondertussen wordt er weer hard gewerkt aan de vliegstrip. Het begint steeds meer een grote open plek te worden. Morgen ga ik met de stappenteller meten hoever ze zijn gekomen.
Onze groene bak is vol met afval. Ik kom op het 'goede' idee om het door een wachter in de brand te laten steken. Er zitten spullen in die anders door de kinderen eruit gehaald worden. Dat lijkt mij geen goed idee. Helaas ontstaat er een berm brand met veel rook ontwikkeling waardoor we de hele middag in de rook zitten. Niemand lijkt zich er druk om te maken, behalve ik dan.
Vanmiddag is dus de grote dag dat de cursisten kunnen laten zien wat zij van de training hebben opgestoken. Deze morgen komen nog een paar voor een laatste advies. Iedereen is wat gespannen, wat natuurlijk logisch is. Op één na geeft iedereen voor de eerste keer een presentatie over een zelf gekozen Bijbelgedeelte.
De presentaties gaan over het algemeen goed. Drie vallen het meest op. Uit die drie moet ik iemand kiezen die komende zondag zijn preek in de kerk mag leveren. Omdat de keuze lastig is te maken loten we wie het zal worden. Het wordt de interim directeur van de school, Joe heet hij.
Jacob gaat nog wat rijpe planting bakken waarna we de vorderingen van de vliegstrip nog bekijken. We kunnen steeds verder kijken.
Genoeg voor vandaag, morgen weer een nieuwe dag.
12 maart 2025
Vandaag weer een dag vol belevenissen. Het is 'Decoration Day', een nationale feestdag. Iedereen heeft een vrije dag om de graven van familieleden te verzorgen.
Rond 08.30 gaan we al op pad. We willen Sadima bezoeken. Zij is de vrouw van Adam, de timmerman die vaak klussen voor ons en de missiepost doet. Hij is een vriendelijke en betrouwbare man. Sadima heeft zo'n 1 1/2 jaar geleden een herseninfarct gehad waardoor ze niet of nauwelijks meer kan lopen. De hele dag zit zij in een houten stoel. Gisteren hebben we Adam twee tuinstoelkussens meegegeven om de houten stoel wat comfortabeler voor haar te maken. Weer zijn we getroffen door de armoede waarin deze mensen moeten leven. We vinden het dramatisch en verdrietig. We kunnen hier en daar wat troost bieden door voor ze te bidden en met wat rijst, handdoeken en zeep hen bemoedigen. Adam en Sadima hebben pas hun oudste zoon verloren. Hij had een agressieve infectie aan zijn been wat hem in korte tijd fataal is geworden. We lopen naar de plaats waar hij ligt begraven, een stukje achter hun huisje. Naast hem ligt zijn vrouw die 3 jaar eerder is overleden door een motorongeluk. Het zijn twee hoopjes zand met een randje stenen er omheen. Adam heeft geen geld om een graf voor ze te maken. De stenen heeft hij al wel klaar. Met zes zakken cement kan hij het afmaken. Het gaat om zo'n 50 USD.
Stil lopen we terug naar huis, onder de indruk van wat we meemaken.
Onderweg zien we een van de Jethro studenten werken aan zijn preek voor morgen.
Omdat het een feestdag is, is er geen training, zodat zij zich voor morgen kunnen voorbereiden. We wensen hem alle succes. Hij is leraar en in ieder geval gewend te spreken in het openbaar. We zijn benieuwd.
Thuis gekomen eerst maar even een bakkie koffie.
Marjolein gaat de was doen. Lakens wassen voor onze gasten die zaterdagmorgen zullen komen. Alles op de hand. De lakens ruiken muf door het vochtige klimaat.
We zien er naar uit deze mensen te ontmoeten, al hebben we ze nog nooit gezien. Een huis vol, maar we vinden het leuk. Het is een Nederlands gezin met vier tieners. Zij wonen op een compound in Monrovia en hebben er ook erg veel zin in om ons in de bush mee te maken.
Jacob gaat een deurslot repareren. Voor de deurpost heeft hij een beitel nodig, die niet meer op z'n plaats blijkt te liggen. Dan eerst maar de berging opruimen on hem te kunnen vinden. Bij de laatste kist vindt hij inderdaad waar hij naar zocht.
De berging is inmiddels opgeruimd en de deur doet het ook weer prima.
We besluiten vandaag spaghetti te eten maar hebben geen groenten. We delen onze nood met een voorbijganger. Even later komt een jongetje met wat patetoleaf. Ruim genoeg voor onze spaghetti met gedroogde vis. Helaas is een deel van de vis niet helemaal fris meer. We dachten het al te ruiken. De maden kropen al over het deksel van de pan. Dit gaan we dus niet opeten. Uit ervaring weten we dat onze Bassa vrienden er wel raad mee weten. Ff drogen boven een vuurtje en klaar is kees. Gelukkig is er nog genoeg over voor vandaag en morgen.
We maken er het beste van. Laten we zeggen dat het redelijk smaakte. We hebben niet voor een tweede keer opgeschept 😉. Als dessert hebben we een banaan. Gisteren hadden we een enorme tros bananen gekocht. Weegt wel 20 kilo en koste maar 3 1/2 usd. Een klein vrouwtje kwam het brengen, dragend op haar hoofd. We hebben maar wat meer gegeven, waar ze erg blij mee was.
Na het eten hebben we wat gerust. Theo, inmiddels onze vaste huisvriend, komt om de muren van de keuken een schoonmaak beurt te geven. Het was hoognodig. Als dank hebben we hem de rest van de lunch gegeven. Het heeft er lekker van gegeten. En natuurlijk een kop 3-in-1 koffie.
Onder tussen komen een voor een verschillende studenten voor advies over hun voor te bereiden preek. Ik help ze verder op weg. Ze vinden het maar wat spannend. Ik kan het begrijpen. Het komt vast allemaal goed.
We eten nog een rest van de plantingchips en een kop soep uit een zakje.
Marjolein gaat de witte bonen nog van steentjes ontdoen om die voor morgen een nacht in de week te zetten.
De dag zit er op.
11 maart 2025
Gisteren, maandag was een rustige dag. De Jethro training werd hervat en zoals iedere dag weer een maaltijd bereid voor de negen cursisten. Wij eten ook met hen mee. Het onderwerp van deze dag omvat het voorbereiden van een preek volgens een speciale methode. De laatste dagen hebben zij uitleg hierover gekregen. En zondag mag een van de cursisten de preek verzorgen in de kerk op de missiepost.
In de middag kwam Nelson met Francis, de man van Rosaline, de verpleegkundige van de kliniek.
Omdat het maandag was, marktdag in het stadje in de buurt, is Theo, onze buurjongen, voor ons om wat boodschappen geweest. Theo helpt ons iedere dag met water halen en helpt ook in de keuken.
Dinsdag wordt een dag vol activiteiten rondom het huis. Francis, elektricien, heeft een stopcontact gerepareerd.
Adam heeft twee eetkamer stoelen gerepareerd. Ook zijn de logeerbedden verlaagd tot normale hoogte. Dit zijn oude ziekenhuis bedden en deze hebben we 20 cm ingekort. Er was veel belangstelling om dit allemaal te bekijken.
Rond 12.00 uur een vergadering gehad met Nelson en Francis. In dit gesprek zijn verschillende dingen aan de orde gekomen, o.a. vervolg vliegstrip, school, kliniek.
Vanaf vandaag is de staf van de kliniek weer compleet. Een nieuwe verloskundige is vandaag begonnen. Zij komt wonen op de missiepost.
Voor de school gaan twee personeelsleden (leraar en lerares) begin april naar een hoge school van de kerk om hun niveau te upgraden. Iedere drie maanden gaan zij drie weken naar school en komen dan weer werken op de missie school. Ook krijgen twee jonge mannen de kans om te starten als onderwijzer/leraar in een inservice opleiding. Dat is werken/leren. Ook zij gaan ieder semester drie weken naar school en worden ingezet op de school. Daarnaast volgen zij alle vier een zomerschool.
Zo wordt er steeds meer gewerkt aan het niveau van het personeel.
We hebben ook gesproken over de overdracht van verantwoordelijkheid aan het einde van dit jaar. Wij hebben ons dan 16 jaar voor deze missiepost ingezet. We hebben altijd gecommuniceerd dat zij uiteindelijk zelf verantwoordelijkheid moeten dragen. Voor sommigen is dat even slikken, zij hebben dat niet goed begrepen. Nelson begrijpt het goed. Evengoed zullen we nog op projectbasis blijven ondersteunen. Dat is best spannend en we zijn benieuwd hoe dat zal gaan. Een uitdaging!
Morgen weer een nieuwe dag.
9 maart 2025
Vandaag een meer rustiger dag. Geen devotion in de ochtend, maar wel een kerkdienst op de missiepost in de kerk.
Voor ons huis, onder de palavelhut, kregen de kinderen zondagsschool les. Alle jonge kinderen bij elkaar. Geen leeftijdsgroepen zoals wij dat kennen.
In de kerk is er, voor de eigenlijke kerkdienst begint, ook zondagsschool, maar dan voor (jong)volwassenen. Er wordt een Bijbelgedeelte uitgelegd en daar kun je vragen over stellen of opmerkingen maken. Dat is best leerzaam.
Om 11.00 uur begon de eigenlijke kerkdienst.
We mochten de groeten overbrengen van onze familie, de kerk en “miss Verhash” (Hermien Verhage).
Het was goed om bekenden weer te zien. Sommigen van hen kennen we al jaren. Maar het was ook goed om te zien dat er heel wat jonge mensen waren die ook ingezet werden in de dienst, bijvoorbeeld in de algemene leiding. Dat deed ons goed om te zien.
Jacob mocht preken. Het thema was: “terug naar de eerste liefde”. Openbaring 2: 1-7.
Na de dienst kwamen er nog een paar mensen langs voor een praatje. We hebben dit keer op tijd de rest van de kip opgegeten met “Bassi”. Als toetje hebben we een heerlijke, zonovergoten, onbespoten, rijpe ananas gegeten. De allerlekkerste komen uit Rivercess!
Daarna hadden we zelfs tijd om nog even te rusten.
Aan het einde van de middag kwam Edwin langs. Hij is één van de onderwijzers van de school en woont met zijn gezin op de missiepost. Hij heeft verteld van zijn achtergrond, het gezin waar hij uit komt. Ook vertelde hij over zijn ervaringen in de burgeroorlog. Vanaf 1990 heeft in Liberia een burgeroorlog plaatsgevonden. Deze heeft veertien jaar geduurd. De oorlog was verschrikkelijk en heeft een grote impact op hem gehad.
Bijna de helft van alle Liberianen lijdt nog steeds onder de gevolgen van deze oorlog en zijn voor hun leven getraumatiseerd. We konden met Edwin bidden.
Na wat gegeten te hebben kwam Enoch, onze buurman en pastor van de kerk nog langs. Opnieuw een gesprek.
Vandaag gaan we op tijd slapen. Morgen een nieuwe dag met nieuwe uitdagingen.
Warme groeten van ons.
8 maart 2025
Vandaag zaterdag.
We hebben begrepen dat het in Nederland prachtig weer is. Dat is het hier ook in maart, droog en erg heet. De meeste bewoners van de missiepost waren aan het werk op hun farm. Dit is de tijd om je farm klaar te maken, zodat straks, als de regen komt in april/mei, je kunt planten en zaaien . Dit is erg belangrijk om je gezin van eten te voorzien. Veel mensen planten cassave, dat wordt, naast rijst, heel veel gegeten in Liberia. Maar ook pinda’s en peper staat in een farm.
Bij het huis worden wat groenten verbouwd.
Wij starten iets rustiger vandaag.
Maar daar kwam al snel verandering in. Jacob wandelde even richting de air strip en daar waren nog een aantal mensen aan het werk. Er was hun toegezegd dat zij een maaltijd zouden krijgen na het werk, maar de persoon die dit zou regelen was niet komen opdagen. Dus geen eten voor de werkers. Dit kon men natuurlijk niet erg waarderen. Jacob mocht niet eens een foto maken, zo boos waren ze.
Omdat Nelson er niet was hebben wij zo snel mogelijk een maaltijd bereid voor negen mensen met de spullen die we hadden. Natuurlijk rijst, een saus gemaakt van ui, veel peper, tomatenpuree met daarin zoete aardappelen die we hadden gekregen. Gelukkig hadden we ook voldoende blikjes sardines en binnen een uur hadden we een acceptabele maaltijd voor hen. Iedereen was dankbaar en tevreden en voldaan vertrokken zij naar huis. Ze hebben zelfs gezegd dat ze maandag weer terug komen om verder te helpen aan de airstrip.
Al tijdens de maaltijd kwamen de verpleegkundige Rosaline van de kliniek en de secretaresse Anthia van de school bij ons, want zij wilden ons graag spreken.
Anthia heeft een zeer ernstig verstandelijk beperkt jongetje , Goodluck, van bijna 1,5 jaar oud. Hij heeft een waterhoofd en een klompvoetje . Toen hij drie maanden oud was heeft hij een drain gekregen in zijn hoofd om de druk in de hersenen te verminderen. Dit jongetje loopt enorm achter in ontwikkeling. Al gauw werd duidelijk wat de bedoeling was: Namelijk of wij dit jongetje wilden adopteren!
We hadden begrip voor de situatie. Maar we hebben hen wel uitgelegd dat wij niet zomaar een kind mee terug kunnen nemen naar Nederland.
Het wil niet zeggen dat de moeder niet om haar kind geeft, juist wel. Ze wil het beste voor haar kind. En zij denkt dat Goodluck het beter heeft bij ons, dan dat zij zelf voor hem kan zorgen.
We hebben met elkaar besproken dat we er over na gaan denken wat de beste oplossing is. Een mogelijkheid is om in Liberia op zoek te gaan naar iemand die voor dit jongetje kan zorgen. Volgens Rosaline is er in Liberia geen instelling voor kinderen zoals hij.
Eigenlijk hadden ze gehoopt dat we “ja” zouden zeggen.
Na het gesprek hebben we ons eigen eten klaar gemaakt en zaten we om 15.20 uur aan tafel. Een heerlijke maaltijd met patat, kip en komkommer.
Ook op een “rustige” zaterdag is de dag vol verrassingen. We kijken wat we kunnen doen, maar beseffen ook dat niet voor alle dingen een oplossing is.
Fijne zondag voor jullie allen,
Warme groeten van ons beiden.
7 maart 2025
Vandaag alweer vrijdag, de tijd gaat snel.
Het werken aan de vliegstrip gaat gestaag door. Er zijn al veel bomen gekapt en grote stukken gemaaid. Er is ongeveer 500 meter nagenoeg klaar! Er moeten nog wel enkele grote bomen, zoals palmbomen, worden gerooid, zodat de strip breed genoeg wordt.
Marjolein kookt nog steeds voor de training. Het is iedere keer weer een leuke uitdaging om te bedenken wat we zullen eten. De groenten zijn niet makkelijk te verkrijgen. Tegenwoordig gebruiken we een camping gastoestel en koken niet meer op houtskool op de coolpot. Dat is wel veel makkelijker.
We eten elke dag rijst en een soort soep erbij. Maar gisteren hebben we nasi gegeten. De nasi viel erg in de smaak. En omdat we werken onder de Bassa stam hebben we dit gerecht, tot grote hilariteit van de cursisten, omgedoopt van “nasi” naar “Bassi”😄.
Nelson had een heel groot stuk vis mee genomen van de markt en het blijkt een haai te zijn geweest !!! Nog nooit eerder gegeten, maar het is vlezige vis en de smaak is prima.
Vandaag pompoen soup gemaakt, met rijst natuurlijk.
Af en toe komt er iemand langs om een leesbril te halen. Die nemen we altijd mee. Vanmorgen kwam Bobo met zijn luide welbekende stem. “Mr. Jacob, Bobo here “. Ieder jaar komt hij langs voor een nieuwe bril. We weten nog steeds niet of hij werkelijk kan lezen, maar met een bakje koffie, een bezoek aan de kliniek en de nieuwe leesbril ging hij weer opgewekt naar huis.
Jacob ontdekte tijdens de training dat de deelnemers aan de cursus niet gewend zijn om zelf na te denken. Zij hebben dat eigenlijk nooit geleerd. En nu is de uitdaging om hen toch het onderwijs van Jethro beetje bij beetje bij te brengen. De sfeer in de groep is goed. Ook al kost het wat moeite, de meeste deelnemers pikken het goed op.
In het weekend is er geen training, dus misschien iets rustiger…. Maar dat weet je natuurlijk nooit. Iedere dag is vol verrassingen en onverwachte gebeurtenissen. In grote lijnen plannen we dingen, maar we moeten ons aanpassen zoals het komt.
Fijn weekend voor jullie.
5 maart 2025
Vandaag een nieuwe dag.
De dag start hier op tijd, als het licht wordt: 6.30 uur.
Ook nu weer werkers voor het werken aan de vliegstrip. Niet te geloven hoe Nelson mensen enthousiast maakt! Deze keer waren er 55 mensen!!! Jong, ouder, mannen, vrouwen en kinderen. De vrouwen schoffelen het oude gras weg, zodat er nieuw gras kan gaan groeien. De mannen kappen en ontwortelen de bomen. Dat is heel zwaar werk en allemaal met de hand.
Stap voor stap wordt de vliegstrip zichtbaar en met zoveel mensen gaat dit best snel.
Ook zijn er 2 nieuwe personeelsleden aangenomen voor de kliniek: iemand voor het laboratorium en een nieuwe verpleegkundige. De vorige verloskundige was een paar maanden geleden vertrokken om voor haar moeder te gaan zorgen. Het County Health team eist dat de staf van de kliniek eind maart op sterkte is, anders wordt de kliniek gesloten. Met deze twee nieuwe medewerkers is het team van de kliniek weer compleet.
Vanmiddag de tweede dag van de Jethro training. Er kwamen nog twee jonge mannen bij, allebei 19 jaar oud. De groep bestaat nu uit 9 personen. Na de start met een maaltijd werd het een fijne middag met een goede interactie. De Jethro training is bedoeld om kerkleiders klaar te maken voor hun taak in de kerk. Pastors, jeugdleiders en zondagsschool leiders.
Aan het eind van de middag hebben we gekeken naar het resultaat van al het harde werken aan de vliegstrip.
Morgen een nieuwe dag.
4 maart 2025
Hallo allemaal
Vandaag is het dinsdag 4 maart. Zondag, eind van de middag, zijn we na een reis van 5 uur goed op de missie post aangekomen. Onderweg werden we weer getroffen door de enorme armoede. Ook moesten we even slikken bij het zien van de staat van ons huis. Op meerdere plaatsen hadden termieten goed hun best gedaan. Goed, we waren ook erg vermoeid en dan kun je ook niet veel hebben. Na een bakkie koffie en wat opgeruimd te hebben zag het er al een stukje beter uit. We zijn op tijd naar bed gegaan om de volgende dag het huis verder aan kant te maken voor onze gasten van de MAF (Mission Aviation Fellowship).
Het kostte wel wat zweetdruppels om de badkamer en de logeerkamer op te ruimen te vegen, te schrobben en te dweilen. Toen de bedden opgemaakt waren zag het netjes uit. Marjolein had intussen het eten klaar gemaakt. Niet ons lievelings kostje, maar toch. Bitterbal (niet te vergelijken met onze bitterballen 😂) soep met rijst. Smaakt echt bitter, maar de mensen hier vinden het lekker. De buren hebben Marjolein geholpen om het op de juiste manier te bereiden. Marjolein had zoveel gemaakt dat zowat de hele missiepost mee kon eten. De rijst leek zich wel verdubbeld te hebben 🤷♀️.
Rond de middag kwamen onze gasten aan. Dick, de piloot, een personeelslid van MAF en Abraham, de president van de kerk. Ze wilden meteen aan de gang, maar we wisten hen te overtuigen eerst te komen eten. Als dessert hadden we papaja. Iedereen was voldaan.
Daarna gingen MAF mensen aan de slag met meten, met ons bewonderend in hun kielzog. Lengte, breedte en het hoogteverschil. Al snel werd duidelijk dat een landingsbaan mogelijk zal zijn. Al zal er nog heel wat gekapt moeten worden en grond verplaatst. Voor dat laatste zal een shovel ingehuurd moeten worden. Voor de rest is de grond geschikt om op te landen. Na het meten hebben we, onder het genot van een bakkie koffie, besproken wat de volgende stappen zijn om te nemen. Het teveel aan eten werd dankbaar verdeeld onder de aanwezige bewoners.
Voor het avondeten had ik planting chips gebakken. Daar werd dankbaar gebruik van gemaakt. Iedereen was moe van deze inspannende dag en zijn daarom vroeg gaan slapen.
Na een goede nachtrust werden we om 06.15 uur gewekt door de bel voor de morgen devotion. Na het gebed hebben we het ontbijt klaargemaakt. De tafel was rijk gevuld met o.a. havermoutpap, bananenbrood (had Edna meegegeven), cakebrood (kwam de buurvrouw nog brengen) en bananen. En koffie en thee natuurlijk. Om 08.15 uur zijn onze gasten weer vertrokken naar Monrovia. Ze hadden een geweldig goede tijd bij ons gehad.
Ondertussen had Nelson 20 dorpelingen bereid gevonden om de plek voor de airstrip te ontdoen van gras, struiken en bomen. Marthaline kwam Marjolein helpen met de was. Omdat er nog geen groente beschikbaar was, is zij eerst stad en land af geweest om patetoleaf te zoeken voor de soep.
Ik ben me gaan voorbereiden voor de training voor pastors en andere kerk-werkers. Er zouden ongeveer 10 mensen meedoen. Er kwamen 7 deelnemers opdagen. We begonnen met een lunch en daar meteen de eerste les. En weer konden er veel meer mensen van de rijst met soep mee-eten.
Na de training eerst nog even een bakkie en daarna de werkzaamheden geïnspecteerd. Deze dag was al ruim 100 meter geklaard. Als dit zo doorgaat zou een inspectievlucht eind van de week niet ondenkbaar zijn. We staan er bij en kijken er naar. We zijn zeer onder de indruk hoe snel het opeens gaat.
De dag zit er bijna op. We eten nog van de overgebleven planting chips en houden het verder voor gezien. Behalve dit bericht schrijven dan.
Morgen een nieuwe dag.
2 maart 2025
Gisteren zijn we op tijd vertrokken uit Monrovia. Nelson was precies op tijd, 8.30 uur. We hebben een voorspoedige reis naar Buchanan gehad. Onderweg hebben we een korte tussenstop gemaakt om Mambu en Anneke te ontmoeten. Zij hebben een bedrijf in touwpompen en allerlei cement materialen zoals tegels en pilaren. Het bedrijf groeit. Anneke was niet aanwezig, maar een fijn weerzien met Mambu. Wij kennen hen al vele jaren en Mambu heeft ook de waterpompen op de missiepost gerealiseerd.
In Buchanan eerst naar de supermarkt om boodschappen te halen bij meneer Nasser. Hij is een Libanees en was blij ons weer te zien: Mr. Jacob en madam 😃. Daarna door naar het huis van Nelson en daar was Edna, moeder van Nelson. Zij had een heerlijke maaltijd voor ons. Ze kan lekker koken en doet zo haar best om het ons naar de zin te maken. Edna heeft haar eigen appartement aan het huis van Nelson. Het is heel normaal dat ouders bij hun kinderen wonen.
In de middag wat rust en preek voorbereid voor zondag. (Jacob preekt in de kerk van Buchanan).
In de avond een lang gesprek met Edna en Nelson over het reilen en zeilen van de missiepost. We zien uit naar wat God gaat doen, ook met de MAF. Maandag komen zij en blijven 1 nacht logeren. Abraham reist met hen mee.
Vanmiddag gaan we naar de missiepost en bereiden ons voor op komst van onze gasten.
Warme groeten ….
28 februari 2025
Beste allemaal
We hebben weer goed geslapen ondanks dat de stroom was uitgevallen. Abraham verwachtten we om 09.00 om naar immigration te gaan. Gisteren vernamen we dat we daar moesten komen voor het nemen van een foto en vingerafdrukken voor een verblijfsvergunning. We zouden dan een tijdelijk visum krijgen totdat ons pasje klaar zou zijn. Abraham altijd op tijd, kwam niet eerder opdagen dan 09.45 vanwege het drukke verkeer. Goed, we gingen op weg. Tenslotte hebben we de tijd. We hadden ergens in de stad met onze begeleider afgesproken. Het duurde wel eventjes voor hij op de afgesproken plek kwam opdagen. Wachten zijn we onderhand wel gewend. Toen onze man uiteindelijk kwam, leidde hij ons naar een verder gelegen kantoor. Nadat we de auto hadden geparkeerd sommeerde hij ons dat we toch niet op de juiste plek waren beland. Hij had een telefoontje gekregen dat we naar een ander kantoor moesten gaan dat veel dichterbij ons appartement was gelegen. Kan gebeuren, dus weer onderweg. We zouden op hem wachten in de omgeving van het bewuste kantoor. Weer wachten tot hij kwam opdagen. Iemand had hem opgehouden. Kan gebeuren. Vrij snel vonden we nu wel het juiste kantoor waar de formaliteiten werden gedaan en we de tijdelijke verblijfsvergunning kregen overhandigd. We dachten dat het 2 uur in beslag zou nemen, maar we waren pas om 2 uur thuis. Gelukkig is het in ieder geval voor elkaar. Nu kunnen we gaan en staan waar we nodig zijn. Morgen naar Buchanan.
Ondertussen appte Dick van MAF dat hij maandag naar Rivercess kan komen om op de post te kijken en metingen kan doen of een airstrip daar mogelijk is en wat er verder gedaan moet worden. Prachtig dat dit allemaal zo snel kan. Wij gaan voor hen uit om ons huis in orde te maken voor hun bezoek. Ze blijven een nacht over omdat het wel minstens vijf uur rijden is. Abraham zal met hen mee reizen. Morgenochtend worden we op tijd door Nelson opgehaald om naar Buchanan te reizen. We denken dat het zo'n 2 1/2 a 3 uur rijden is. Daar zullen we logeren bij Nelson en zijn moeder Edna. In de middag de nodige boodschappen doen en vooral bijpraten met Edna en Nelson. Zondagmorgen preken en in de middag naar ons geliefde plek, Rivercess mission. Altijd fijn om daar te zijn.
In de middag zijn een bevriende pastor, Peter Dolo, en onze vriend Leaid geweest. Onder andere hebben we gesproken over onze rol in het hele verhaal of liever hun rol. De Bassa mensen zijn aardig, maar onderscheiden zich van andere stammen in een afhankelijke houding. Toch zijn we geroepen om juist voor hen in Liberia te zijn. We willen er op vertrouwen dat er mensen zullen zijn die de verantwoordelijkheid kunnen nemen voor wat al van hen zelf is. Hoe dan ook nog steeds een hele uitdaging. Vanavond nog wat doen aan m'n preek en inpakken voor morgen.
Morgen een nieuwe dag
27 februari 2025
,
Beste allemaal,
Gisteren hadden we een 'rustdag' om te verwerken wat we de vorige dag allemaal meegemaakt hadden en daar verslag van te schrijven. Ook ben ik een preek aan het voorbereiden want zondag zal ik wel ergens moeten spreken.
Marjolein had een maaltijd bereid van rijst, gemengd groenten met gebraden kip. Altijd lekker. Het lukte niet erg met het instellen van internet en telefoneren. Ondertussen had ik veel kruit (10 USD) verschoten en ben maar gestopt met proberen. Op advies van Marjolein natuurlijk, anders was ik nog armer geweest. Dan maar ff niet bereikbaar. We hebben weer goed geslapen, al viel ook nu weer de stroom uit.
Vanmorgen om 09.00 stond Abraham met een vriend al voor de deur. Deze vriend wist toevallig veel van internet en heeft ons goed kunnen helpen waardoor we nu zonder problemen deze periode online kunnen zijn. Overigens geloven we niet in toeval. Dat bleek ook weer de rest van de dag. Na vlug een broodje gegeten te hebben gingen we op pad.
Eerst Abraham zijn 'nieuwe' huis bekeken. Nu, nieuw moet het nog worden, omdat het meeste eerst weggebroken moet worden om het daarna uit te breiden en weer op te bouwen. Een hele uitdaging. Maar de locatie is gunstig voor zijn werk als president van de kerk. Zijn vrouw Comfort wachtte ons op. Zij ging voor de lunch zorgen terwijl wij verder gingen naar een afspraak op het vliegveld in de stad, waar MAF hun kantoor heeft. Onderweg werden we door de politie naar de kant verwezen. Waarschijnlijk omdat wij als blanken met hem mee reden (🤑). We waren niet van plan om iets te betalen omdat we niets verkeerd hadden gedaan. Er moest iemand van de kerk komen als bewijs dat Abraham de president van de kerk was en niet loog. Onzin allemaal en onnodig oponthoud. Wat verlaat kwamen we bij het MAF kantoor aan. Daar werden we vriendelijk onthaald door Dick, die we twee dagen eerder hadden ontmoet met zijn gezin. Hij was nog steeds enthousiast over de mogelijkheid van een airstrip op ons terrein in Rivercess. 's Morgens had hij al geappt dat hun vliegtuig laag over onze post zou vliegen om de situatie te bekijken. Het feit was dat zij juist die dag over ons terrein konden vliegen. Het was twee jaar geleden dat zij dat eerder hadden gedaan. Ook geen toeval dus.
Doordat we verlaat waren (door de politie) konden we de landing van het vliegtuig meemaken en de piloten spreken die zojuist over de missie post waren gevlogen. We konden meteen kennis maken en mogelijkheden bespreken om de strip te realiseren. Zij hadden luchtfoto's gemaakt waar wij weer uitleg over konden geven. Er is afgesproken dat Dick volgende week naar Rivercess mission komt om nauwkeurige metingen te kunnen doen.
Deze dag vielen alle puzzelstukjes in elkaar. We zijn erg blij dat we nu eindelijk, na 8 jaar, verder kunnen gaan met de realisatie van de landingsbaan.
Het zal een enorme zegen zijn voor onze hele regio.
Na de lekkere lunch van Comfort konden we voldaan naar huis. Voor Abraham en Comfort hadden we nog een leesbril. Na een foto van ons vieren namen we afscheid. Genoeg voor deze dag. Maar Ere Wie Ere toekomt.
Morgen een nieuwe dag.
25 februari 2025
Hallo allemaal,
Het heeft even geduurd voor we in de gelegenheid waren om verslag te doen van de eerste dagen in Liberia. We hebben een prima reis gehad vanaf Brussel zonder oponthoud of andere grote problemen. Nelson en zijn oudste zoon Nelson junior hebben ons opgehaald van het vliegveld. Zondagavond laat arriveerden we in ons gehuurde appartement. Abraham, de president van de kerk, wachtte ons daar al op. Geweldig leuk om onze vrienden weer te zien. Het appartement is uitgerust met airconditioning en stromend water. Verder alles wat nodig is om ons zelf te kunnen redden. Een gasfornuis, koelkast, vriezer en magnetron. Na een goede nachtrust hebben we ontbeten met de nog meegebrachte krentenbollen en brood met ei en bananen. Na de middag kwam Abraham ons ophalen om boodschappen te doen en te regelen dat we weer konden bellen en internetten.
Leaid, een goede vriend van ons, kwam ons al opzoeken en heeft meteen meegegeten, spaghetti met makreel in tomatensaus.
Helaas ging om een uur of 9 het licht uit. Geen stroom meer en dus ook geen airco. Toen na een halfuur de stroom niet aanging zijn we gaan slapen. Erg heet, maar als je stil blijft liggen houd je het goed vol. Gelukkig ging halverwege de nacht de stroom weer aan.
Dinsdagochtend om 09.00 kwam Abraham ons ophalen voor een meeting met de kerkleiders. We hebben gesproken over het overnemen van verantwoordelijkheid en de manier waarop we verder zullen gaan. Zij zullen zelf in salarissen moeten gaan voorzien, terwijl wij op projectbasis ons best zullen blijven doen om hun initiatieven te ondersteunen.
Verder is het proces ingang gezet om onze visa te verlengen. Waarschijnlijk zullen we daarvoor donderdag of vrijdag nog naar immigration moeten. Tot die tijd verblijven we dan in Monrovia.
Na de lunch hadden we een afspraak met mensen van de MAF (Mission Aviation Fellowship) om de mogelijkheid van een airstrip te bespreken. Het lijkt er op dat er mogelijkheden zijn om het alsnog te realiseren. Er wordt verder onderzoek naar gedaan of het inderdaad mogelijk is. We zitten nu voldaan onder de airco. Morgen een nieuwe dag.
Woensdag 13-03-24
Vandaag dus de laatste dag in Liberia. En ook voorlopig ons laatste bericht. Het is vandaag Decoration Day in Liberia. Dit is een nationale feestdag. Iedereen, ook uit vooral Amerika, komt dan naar Liberia om de graven van hun overleden geliefden op te knappen.
Ook Edna en haar kinderen en kleinkinderen gaan al vroeg op pad naar het kerkhof.
Edna laat nog een hele oude foto zien waar zij met haar vader en toen 5 kinderen op staan.
Haar vader heet Peter Kpah en hij was medeoprichter van de missiepost.
Wij ontbijten samen met Nelson, griesmeel pap en cornflakes met melk en suiker.
Nelson gaat nog malaria kuren kopen voor het geval we toch nog malaria hebben opgelopen.
Edna en familie zijn weer op tijd terug. Volgens Edna om op tijd te zijn voor het bereiden van de lunch. We eten gestampte cassave bladeren met een flinke drumstick. We hadden deze lekkernij nog niet mogen smaken. Na de lunch dutten we nog wat om even na 3 uur te vertrekken. We nemen afscheid van Edna en de kinderen en kleinkinderen. Edna heeft erg van ons genoten en wij van haar. Ze vond het heerlijk om voor ons te zorgen. Wij hebben het ook heel erg gewaardeerd. Ook Nelson trouwens die ons al die tijd heeft gereden en allerlei dingen voor ons heeft geregeld. We maken nog een paar foto's en dan gaan we toch echt weg.
De weg naar het vliegveld is prima en de reis verloopt zonder problemen. Ook bij de checkpoints ondervinden we geen oponthoud. Bij het vliegveld aangekomen zijn er al heel wat reizigers aanwezig. Voor de deuren opengaan staan we nog ruim anderhalf uur buiten in de rij te zweten. Binnen is het een prettige temperatuur en verlopen het inchecken en de controles soepeltjes.
En dan wachten we nog een paar uur op het vliegtuig en ons vertrek. De vlucht zal een uur of 6 duren om om 05.15 uur in Brussel te landen. We zien met veel genoegen terug op een geslaagde reis!
De vraag is: wanneer gaan we weer?........... We gaan het zien.
Haar vader heet Peter Kpah en hij was medeoprichter van de missiepost. Helemaal links is Nelson.
Dinsdag 12-03-24
Edna had lekker wat uitgeslapen. Het had geregend vannacht waardoor het flink was afgekoeld. Dat maakt dat je ook beter slaapt. We ontbeten daarom wat later. Havermout, brood met roomboter, pindakaas, jam en advocado
Na het ontbijt organiseren we onze koffers. Dat is niet zo moeilijk. Verreweg het meeste konden we immers achterlaten. Ruimte genoeg dus.
Ben komt nog even langs voor een gesprek en om ons een goede reis te wensen. We hopen elkaar weer spoedig te zien. We lunchen ook wat later, rijst met potato leaf en een flinke drumstick + nog extra kip. We eten er goed van. Verder houden we het rustig, lezen wat en schrijven verslagen. We hebben naast dit blog nog heel veel meer te vertellen. Informatie en indrukken te over.
We luisteren nog naar een preek van vrienden van ons die zendelingen zijn in Madagaskar. Het gaat over lijden, wat ook zij aan den lijve hebben ondervonden. We leven nog in een onvolmaakte wereld waar lijden en ziekte niemand bespaard blijft. Ook al sta je aan het zendingsfront. Maar je mag weten dat onder alle omstandigheden God erbij is en weet wat we nodig hebben. We mogen uitzien naar de tijd dat alles goed zal zijn in het koninkrijk van God. Die dag gaat zeker komen.
Edna verontschuldigt zich een beetje. Het avondeten is hetzelfde als de lunch. We genieten er even goed van. Tijdens het eten hebben we nog een goed gesprek. Haar vader is betrokken geweest bij het tot stand komen van de post waar wij nu mogen meebouwen. Zij is er geboren, naar school geweest, getrouwd en haar kinderen gekregen. Ze is zo blij dat het werk nu toch door kan gaan.
De generator maakt een vreemd geluid en wordt uitgezet. Opeens zitten we in het donker. Ff bijlichten met telefoon en zaklamp. Er blijkt verkeerde olie gewisseld te zijn. Gelukkig zit er nog genoeg stroom in de accu's voor de nacht.
De rest van de avond besteden we aan schrijven van verslagen en dit blog. Voorlopig de laatste hele dag in Liberia.
Morgen de laatste dag
Maandag 11-03-24
We verwachten een rustige dag. Ben zal ons vanmorgen bezoeken. Om 08.00 uur staat hij al voor de deur. Je kan maar op tijd zijn. Hij kan meteen meedoen aan de ontbijttafel. Edna zorgt enorm goed voor ons. Havermout met magere melk voor Marjolein. Ze denkt ook aan alles. En gebakken rijpe planting. Altijd lekker.
We hebben een goed en lang gesprek met Ben. Om 11 uur gaat hij weer zijns weegs. We hebben nog wat na te praten naar aanleiding van het gesprek. Het is weer warm en we zitten continu voor de ventilator. We brengen de tijd door met lezen. En dan is het alweer lunchtijd. Edna heeft een verrassing voor ons, met name voor mij. Zij heeft m'n favoriete pindasoep gemaakt met kip. En rijst natuurlijk.
Ik krijg een telefoontje van Junior Gui Gui. Met hem hebben we afgesproken om voor hem een onderbeen brace te maken. Junior heeft een dramatische enkelbreuk die eigenlijk geopereerd had moeten worden. Maar als je daar geen geld voor hebt en kennis ontbreekt om in actie te komen, blijf je doorlopen tot het niet meer gaat. Toen het al veel te laat was is er een röntgenfoto gemaakt. Daarop was te zien dat het gewricht niet meer te redden is. Een operatie om de enkel vast te zetten is de enige optie. Helaas heeft de enige arts, die dat zou kunnen doen, Liberia verlaten. Het is niet duidelijk of hij een opvolger krijgt en wanneer. Het enige wat ik kan doen is een brace voor hem maken. Samen met Marjolein lukt het om hem pijnvrij te laten lopen. Zonder problemen loopt hij de deur uit. Mooi om te zien. Helaas zal het een tijdelijke oplossing zijn. Maar misschien krijgt de enkel rust om wat vast te groeien. We bidden ervoor.
De rest van de middag vullen we op met lezen en een powernap.
Op de veranda praten we wat na met Nelson en Junior die nog ff is blijven hangen. We drinken koffie, Junior thee en Nelson krijgt de laatste chocomel.
We informeren of er iets is in Buchanan wat we moeten bezichtigen. Er blijkt helemaal niets bijzonders te zijn wat het bezoeken waard is, behalve het strand dan.
De avond schiet al op en Edna heeft weer iets voor ons klaargemaakt. Brood (hadden we nog niet gehad) met roomboter en pindakaas en jam. We laten het ons heerlijk smaken. Ook nog gekookte zoete aardappel met overgebleven pindasoep.
Het is tijd dit bericht te gaan schrijven. Marjolein schrijft een verslag van het gesprek met Ben.
Morgen een nieuwe dag
Zondag 10-03-24
Vanmiddag gaan we terug naar Buchanan. Ik neem m'n preek nog een keer door en verander nog het een en ander. Daarna ontbijten we met z'n drieën en maken ons klaar om naar de kerk te gaan. Zoals gewoonlijk beginnen we om 10.00 met, zoals dat heet, zondagschool. We krijgen les over wat maakt dat je gered bent, bekering of gedoopt zijn. We komen overeen dat dat bekering moet zijn. Het hele uur gaat het hierover, zodat iedereen ervan doordrongen is en, op navraag, het goede antwoord geeft. Daarna begint de eigenlijke dienst.
Nelson heeft de leiding en leidt de dienst met passie. Hij leest Psalm 13, het raakt meteen waar de preek over gaat, Gods genade is genoeg', ook al zijn de omstandigheden zwaar.
Via Abraham horen we dat in een andere provincie (Lofa) een van onze kerken is aangevallen door een traditionele groepering. Het precieze weten we nog niet, maar de politie moest eraan te pas komen. We zijn er enigszins ontdaan van. Toch gebeurt dit vaker, ook in andere provincies.
Abraham spreekt als President van de kerk de gemeente toe. Hij legt het een en ander uit over de plannen voor de diverse posten en onze rol daarin voor Rivercess. Hij vindt dat we nog 5 jaar door moeten gaan en zal een verzoek schrijven aan het stichtingsbestuur bestuur van Ben-Nyoh Liberia. Wij zijn hiervan niet overtuigd. We blijven vooralsnog bij ons plan om ons support, zoals het nu gaat, eind 2025 te stoppen. Dan zullen ze op eigen kracht verder moeten. Goed we gaan het zien.
Na de dienst gaan we nog lunchen. We hebben nasi gemaakt, ook heeft Roseline voor ons gekookt. Dus er is meer dan genoeg voor eenieder die nog binnen komt, en die komen...
Als iedereen verzadigd is, pakken we de laatste dingen in onze koffers. Onze oudste kleindochter is vandaag jarig en ik kom op het idee om via video WhatsApp met de aanwezigen voor haar te zingen. Het wordt zeer gewaardeerd. Het was ook erg grappig. Een onverwachte verrassing.
We komen goed en wel aan bij Nelsons huis. We worden weer hartelijk begroet door Irish, de broer van Nelson, en de moeder van Nelson, Edna. We rusten wat en krijgen als supper gebakken rijst en een drumstick. Edna zorgt goed voor ons. Ik praat nog wat met Uriah en Nelson. Uriah denkt erover om ook naar Rivercess te komen en zich daar in te zetten. Nelson heeft ideeën om de school aantrekkelijker te maken door het inrichten van een bibliotheek en computer lab. Hij heeft al een plan. Voor de bibliotheek wil hij vooral leesboeken voor de verschillende leeftijdsgroepen. Dat moet toch niet zo'n probleem zijn. We kunnen dozen met boeken verzenden.
Het is onderhand tegen 10 uur. We gaan stoppen en ons klaar maken voor de nacht.
Morgen een nieuwe dag
Zaterdag 09-03-24
We staan vroeg op en ik maak het eten klaar. Je raadt het al, havermout, koffie en bananen.
Daarna ga ik verder om m'n preek voor morgen af te maken. Nelson (directeur) heeft ventilatoren gekocht voor het lab. Benjamin is super blij. Alles werkt. Het is nu aangenaam in zijn kantoor en werkplek. Het ziet er netjes uit.
We lunchen met Abraham. Marjolein en Lauretta hebben potato leafs schoongemaakt. Marjolein maakt er de bekende Liberiaanse soep van met sardines uit blik. Het smaakt goed!
Na de lunch ff een siësta. Daarna gaan we naar de weg om te zien hoe het met Sadima gaat. Het is heet maar we zetten door. Sadima heeft nog veel moeite om met de krukken te lopen. Ze maakt maar langzaam vorderingen. Ze is bang dat ze zal vallen. Begrijpelijk als je bedenkt dat zij al meer dan een jaar voornamelijk op een stoel zit. Ze is erg dankbaar voor Adam, haar man, die heel goed voor haar zorgt.
Thuisgekomen drinken we warme chocolademelk. Clazien zorgt ervoor dat we elke reis een doos van dit lekkers mee kunnen nemen.
We eten nog wat. Abraham nog wat rijst en soep. Wij planting chips en....... cream crackers met pindakaas en jam. Ook nog wat pinda's.
's Avonds praten we nog met Abraham en Enoch.
Morgen weer een nieuwe dag
Vrijdag 08-03-24
Het is zaterdagmiddag als ik dit schrijf. Gisteravond had ik daar geen tijd of energie voor.
Het is heel stil op de post. Iedereen is weg of slaapt. We gaan zo even op bezoek bij Sadima. Kijken of het lukt met de krukken.
Gisteren zijn Abraham en Nelson gekomen. Abraham is de nieuwe president van de nationale kerk. Hij is onze vriend sinds 2001. Zijn missie op de post is te kijken hoe het hier gaat. We hebben verschillende bijeenkomsten.
Het is goed om de tijd te hebben om bij te praten. We lunchen met gebraden kip (van Christiana gekregen) en bruine bonen.
Abraham heeft Bijbels gekocht in Monrovia voor de cursisten van de training. Ze komen allemaal langs om er 1 op te halen. Ze zijn er erg blij mee.
Het is heet, ook al schijnt de zon niet al te uitbundig. We moeten oppassen om niet te veel stroom te gebruiken met de ventilator. Het gaat lukken. We kunnen goed slapen gelukkig. De warmte maakt je erg moe.
Morgen een nieuwe dag
Donderdag 07-03-24
Deze dag begint normaal. We staan op tijd op en ontbijten met havermoutpap, banaan en koffie en de nodige pillen. Pillen tegen malaria, vitamines en een halve aspirine. Aspirine maakt je bloed wat dunner waardoor je minder kans hebt op een trombosebeen of een bloedpropje in je hoofd. Met die warmte drink je soms te weinig waardoor je bloed wat indikt. Het is een advies dus volgen we dat graag op. Ook lopen/bewegen we hier veel minder dan thuis. Wat ook dat soort problemen kan veroorzaken. Duszzz....
Bobo komt ons nog even begroeten. Het is al een oude man. Hij is altijd vriendelijk en blij ons te zien. Hij komt voor een leesbril, al weten we eigenlijk niet of hij kan lezen. Maar hij is er erg blij mee en gaat weer huiswaarts.
Later op de ochtend krijgen we bezoek van Nathaniel Dee. De vader van Benjamin. Hij is sinds 2015 blind en wordt begeleid door zijn 12-jarige en jongste zoon. Ook heeft hij een stok. Hij vertelt dat zijn grootvader het land heeft gegeven om de missiepost op te bouwen.
Vanmiddag dus de laatste les. Nog wat voorbereiden en Marjolein helpen met het snijden van de pompoen. Daarna maakt Marjolein het eten verder klaar. Rijst met pompoen. Helaas ook vandaag geen vis. Dan maar een gebakken ei erbij, smaakt ook goed.
De les was weer leuk om te doen. De jongste deelnemers hebben moeite om te lezen merk ik. Dat had ik eigenlijk toch niet zo verwacht. Ze zijn al rond de 16 jaar. De leeftijd zegt hier trouwens niet zo veel. Je kunt al redelijk oud zijn voor je de gelegenheid krijgt om naar school te gaan. Allerlei redenen kunnen hiervan de oorzaak zijn, zoals werken op de farm of er is geen geld voor. Omdat de laatste dagen de zon niet veel geschenen heeft, is er ook niet veel stroom. Vannacht was het op en ging de ventilator uit, helaas. We moeten wat zuinig omspringen met wat we nog aan stroom hebben. Dus ff wat meer zweten.
Aan het eind van de middag hebben we onder de grote boom voor ons huis nog een leuk gesprek met Benjamin Dee de laborant. Hij had de keus om ook ergens anders te werken, mogelijk voor een hoger salaris. Maar hij wilde perse bij ons blijven. Dat stellen we zeer op prijs, want hij is een trouwe hardwerkende man die het hart op de goede plaats heeft zitten. Het avondeten was als gewoonlijk.
Enoch komt nog met een vraag over een lichamelijk probleem. Daar zouden we in Nederland zonder veel problemen aan geopereerd kunnen worden of goede begeleiding krijgen. Helaas is dat hier niet mogelijk. Ik kon hem gelukkig nog wel wat goede adviezen geven
We hebben het erg warm. De ventilator is uit om wat stroom te sparen voor de nacht.
Morgen weten we hoelang we nog van de ventilator hebben kunnen profiteren.
Morgen een nieuwe dag.
6-3-2024
Omdat ik wat raad nodig heb voor de les van vanmiddag, bel ik Enoch of hij even langskomt om te overleggen wat wijsheid is. Meteen eet hij mee met ons ontbijt, bestaande uit dezelfde ingrediënten. Hij is er blij mee, want dat krijgt hij niet iedere dag. Nooit, denk ik eigenlijk. We concluderen dat we de les wat meer larderen met praktijk opdrachten. Ik weet wat me te doen staat en ga aan de slag.
Marjolein maakt het eten klaar. Rijst met kleine bruine bonen en sardines uit blik. We hadden gehoopt op wat halfdroge vis, maar niemand kwam langs helaas.
Na de lunch de training gedaan. Het viel goed allemaal. Het was een leuke afwisselende les. Iedereen was enthousiast.
Het avondeten was als gewoonlijk, cream crackers met pindakaas en jam.
In de avond kwam Enoch nog even bijpraten. Daarna op tijd naar bed.
Morgen een nieuwe dag
Dinsdag 05-03-24
Deze dag begint als de meeste andere. We staan op tijd op, ontbijten (koffie, havermoutpap en banaan). Korpo de verloskundige komt ons verrassen met gebakken banaan (planting). Dat is erg lekker. We zullen ervan genieten.
Marjolein doet wat in huis en ik bereid m'n les voor van vanmiddag. Later op de morgen brengen we een bezoek aan de kliniek en het lab. Het is niet druk, de patiënten druppelen binnen. Korpo is haar spreekkamer aan het opruimen en schoonmaken, geholpen door Aaron de 'dispenser' (verstrekt de medicijnen). De boodschap is dus goed overgekomen en doorgedrongen. Het bezoek van het plaatselijke gezondheidsbureau dacht zelfs dat ze de boel geschilderd hadden. Zo was het opgeknapt. Hopelijk onderhouden ze het nu voortaan. Het heeft al duidelijk effect gehad op bezoekers. Alles ziet er veel aantrekkelijker en uitnodigender uit.
Benjamin is in het lab te vinden en voert zijn patiënten in in zijn nieuwe laptop. Hij heeft zijn lab goed op orde. We maken verschillende foto's om ook de sponsor van een degelijk verslag te kunnen voorzien. Ondertussen komen een aantal patiënten voor een bloedtest. Benjamin legt uit hoe het werkt. Een van de patiënten heeft duidelijk typhoid. Zo kan de verpleegkundige de juiste medicijnen voorschrijven. We krijgen dus een goede indruk van het geheel.
Marjolein heeft het eten klaar. We eten rijst met pompoen en overgebleven gedroogde vis. Het smaakt goed.
Het is 13.00 uur. De cursisten zijn er bijna allemaal al. Ze eten eerst en dan beginnen we de les. Vooral voor de jongste deelnemers blijkt het een wat zware kost. Ik moet heel veel moeite doen om met voorbeelden het een en ander uit te leggen. Ik vraag me af hoe het anders kan. Ze zijn gewillig en hebben ervoor gekozen om er te zijn. Hiervoor ben ik dankbaar en wil hen zo goed mogelijk bedienen.
Ons avondeten is als vanouds. Maar nu aangevuld met gebakken banaan en een nieuwe voorraad pinda's.
Marjolein schrijft verslagen van de gesprekken die we hebben gevoerd en ik dit bericht voor het blog.
Weer een dag voorbij.
Morgen een nieuwe dag.
Korpo
Schoon lab!
Bloed prikken
admin. op de nieuwe laptop
Maandag 04-03-24
Al vroeg hadden we bezoek van verschillende mensen. Bv. twee pastors van de kerk in Tompoe Town, niet zo ver hiervandaan. Zij vroegen ons of wij ook hun kerk konden bezoeken en of we leesbrillen voor hen hadden meegenomen. Om hen te bezoeken is wat lastig als je geen auto tot je beschikking hebt. Maar brillen hadden we wel voor hen. Dat maakte hen zichtbaar blij.
Ook Marthalyn was vroeg van de partij om de was voor ons te doen.
Benjamin Dee, de laborant, kwam met zijn broer die een halfjaar geleden zijn arm heeft gebroken. De arm is nog erg pijnlijk. Omdat er op het ogenblik geen uitzicht is op een chirurg die de operatie kan uit voeren, besloot ik een brace voor hem te maken. Ik had gelukkig het benodigde nog in huis.
Christiana, de vrouw van pastor Enoch, kwam om geld voor boodschappen. Voor ons persoonlijk en voor de lunch i.v.m. de training die ik vandaag begin te geven. We weten nog niet wie en met hoeveel ze zullen komen. Voor het koken van de rijst wachten we nog even af wie er op komt dagen.
Uiteindelijk kwamen er 12, vooral jongeren. Dat is bemoedigend! De kerk heeft nieuwe leiders nodig. Jongeren die zich verantwoordelijk gaan voelen voor een taak in de kerk. Van hulppastor tot het geven van Bijbels onderwijs aan kinderen. Het is een leuk gemengd gezelschap. Eerst nog wat onwennig, maar later ging het beter. Omdat sommigen in de morgen nog naar school gaan of zelf les moesten geven, begonnen we met de lunch om 13.00 uur. Bijna iedereen was op tijd. De les ging over leiderschap op verschillend niveau. Best lastig om iedereen betrokken te houden. Maar ik heb er moed op dat het gaat lukken. In ieder geval ben ik dankbaar dat ze zich hebben aangemeld.
Grappig was dat een onderdeel van de les ging over de rust die je bij God kunt vinden, 'als een gespeend kind bij zijn moeder'. Een van de deelnemers gaf juist haar baby de borst. We kregen op het juiste moment een levendig voorbeeld.
Drie uur les bleek voor de meesten genoeg.
Omdat het merendeel geen eigen Bijbel heeft, hebben we deze via onze vriend Abraham Kollie kunnen bestellen. Hij komt vrijdag op bezoek. Ze zullen verrast zijn als zij dat morgen gaan horen.
Tegen de avond kwam het hoofd van de school nog voor een gesprek. Hij was net terug uit Monrovia waar hij leerlingen heeft geregistreerd om straks eindtesten te kunnen doen.
Sinds hij en de nieuwe leraren de school weer ter hand hebben genomen, is het leerlingen aantal enorm toegenomen.
We zijn erg dankbaar met hoe het nu gaat, al zijn er nog veel uitdagingen. Maar stap voor stap komen we er zeker. Waar een wil is, is een weg.
Ons avondeten bestaat uit cream crackers met een gekookt ei, pindakaas en jam. En een banaan toe. We hebben een grote tros bananen gekocht van een vrouwtje uit de buurt.
Morgen weer een nieuwe dag.
een brace maken
lunch vóór de studie
kijken of ik met deze bril kan lezen
Zondag 03-03-24
Ik sta vroeg op, 05.45 uur . Ik neem nog te tijd om te bidden en m'n preek nog eens door te nemen. Om 07.00 uur komt ook Marjolein.
Ik maak water voor haar warm (op het gasstel) zodat ze haar haar kan wassen. Een douche is er helaas niet. Daarna water koken voor de koffie en havermout. Ons ontbijt is klaar.
We luisteren nog naar een paar mooie liederen (via YouTube) en gaan dan naar de kerk. De kerk is op het terrein dus daar zijn we snel. Er zijn nog maar weinig mensen als de zondagschool begint. Langzamerhand komen er meer. Zo gaat dat in Liberia. Je komt als je klaar bent. Met koken b.v. of de was.
De preek ging goed volgens Marjolein. Ik hoop dat de aanwezigen er hun voordeel mee kunnen doen. Er was ook een getuigenis van een man. Afgelopen nacht was er bij hem ingebroken. Twee mannen hebben alles overhoop gehaald op zoek naar geld. De man had geen geld in huis en was vooral blij en dankbaar dat ze hem ongemoeid hadden gelaten.
Tijdens de avondmaalsviering begon het vreselijk hard te regenen. Zo hard dat pastor Enoch zich niet verstaanbaar kon maken. De hele verdere dag blijft het onweren en regenen. Vreemd voor de tijd van het jaar. Een bui kan altijd wel om deze tijd, maar zoveel is bijzonder. Ook hier is te merken dat het weer verandert.
Het blijft regenen tot laat in de avond. Gelukkig lekt ons huis niet en is het hierdoor niet zo warm.
Als avondeten hebben we nog wat cream crackers met pindakaas en/of jam. Enoch komt nog langs en vertelt ons veel over het leven van de gemeenschap rondom ons. Hoewel we al een groot aantal jaren met hen oplopen begrijpen we nog maar weinig van deze zo andere cultuur.
Morgen weer een nieuwe dag.
Zaterdag 02-03-24
Vandaag is het klusjes dag. Marjolein begint aan de was, later overgenomen door Marthalyn. Zij doet het graag en goed. Zo heeft ze wat extra geld. Ze wordt ook door Nelson gesponsord om haar kinderen naar school te laten gaan. Ze doet dan klusjes voor hem. Zo helpen we elkaar.
Ik ga verder met de voorbereidingen voor m'n preek van a.s. zondag. Daarna neem ik een van de badkamertjes onder handen. Ik zal maar zeggen dat ze aan een drastische schoonmaakbeurt toe zijn. In de middag bezoeken we de vrouw van Adam, Sadima. Eerder vertelde ik over deze vrouw, zij kan zeer moeilijk lopen. We hebben okselkrukken voor haar gekocht in Monrovia. We proberen of zij daarmee geholpen is. Het valt niet mee, maar na wat oefenen lijkt het al iets beter te gaan. Tenslotte zit zij al geruime tijd in een stoel zonder stimulans om iets te ondernemen. Volgende week gaan we kijken hoe het gaat.
Bij thuiskomst drinken we chocolademelk. Die krijgen we elke keer mee van een vriendin als we naar Liberia gaan. ' s Avonds leg ik de laatste hand aan de preek en heeft Marjolein nog een naaiklusje.
Morgen een nieuwe dag
Vrijdag 01-03-24
Ook nu gaan we om 09.00 uur op pad. Even tanken en een paar boodschappen doen voordat we koers zetten naar Gaypeter. De weg is erg hobbelig (zogeheten wasbord weg). De oorzaak zijn de enorme vrachtwagens met net zulke enorme boomstammen er op. Zo groot in omvang dat er maar 3 op een vrachtwagen passen. Het oerwoud wordt nog steeds geplunderd helaas. De overheid vaart er wel bij... De bevolking lijdt...
Na een uur of twee komen we goed en wel aan. We worden door een klein team warm welkom geheten. We doen eerst een voorstelrondje. Na een toespraak van Silvester, de directeur, en pastor Jaycee, mogen wij, Marjolein, Nelson en ik ons verhaal doen. We moedigen hen aan om zelf hun verantwoordelijkheid te nemen en op God te vertrouwen. Hij is de God van hemel en aarde en bij machte oneindig veel meer te doen dan wij voor mogelijk houden. Nelson getuigt daarvan als goed voorbeeld. Hij en zijn familie hebben immers de draad in Rivercess opgepakt waardoor wij weer zijn aangemoedigd om ook door te gaan. We overhandigen de brieven van Hermien en een tas met leesbrillen aan Mary Peters. Zij heeft een boekhandeltje en wil ook graag haar klanten helpen aan een leesbril als ze dat nodig hebben.
Tussendoor heb ik nog een video verbinding gehad met de klas van onze kleindochter Norah. Zij hebben het afgelopen week gehad over het leven in de bush. Ik kon hen van alles laten zien. En de kinderen kwamen met allerlei vragen. Wat we hier eten en wat we het lekkerst vinden. Welke dieren hier rondlopen. En of er ook een Brandweer is. Kortom een leerzaam halfuurtje en bere gezellig. Er kwamen ook nog wat schoolkinderen kijken die op hun beurt nieuwsgierig waren naar hoe zo'n klas er uit ziet met blanke kinderen.
Na een lunch met rijst, kip en garnalen zijn we weer huiswaarts gegaan en kwamen om een uur of vier in Rivercess aan.
Onderweg hebben we op de markt nog een kop rauwe pinda's gekocht. Die ik na de koffie ben gaan roosteren.
Ons avondeten bestond uit rijst cake met planting.
In de avond kwam Mary Daniels nog om een praatje.
Morgen weer een nieuwe dag
Donderdag 29-02-24
Vandaag sluiten we de korte week in Monrovia af. We hebben alles kunnen doen wat we van plan waren. Alleen het bezoek aan het Cooper ziekenhuis is niet doorgegaan omdat de betreffende Amerikaanse arts daar niet meer werkt. Jammer, want ik had nog wel een paar patiënten voor hem gehad. Hij is gespecialiseerd in het behandelen van breuken die niet of niet goed zijn behandeld. En dat komt in Liberia veelvuldig voor.
Om 09.00 uur vertrokken we richting Buchanan. Onderweg bezoeken we nog kort Anneke en Mambu. Anneke is een Nederlandse vrouw die getrouwd is met deze Liberiaan. Zij hebben een waterpompbedrijf en fabriceren tegels en pilaren en dergelijke. Helaas verkopen zij op dit moment niet zoveel vanwege de economische teruggang in het land. De vorige president, George Weah is er met behoorlijk veel geld van door gegaan. De banken geven daarom maar mondjesmaat geld uit. Dat maakt de mensen boos en opstandig.
Na een kort praatje en van harte te zijn uitgenodigd vervolgen we onze weg.
De reis verloopt voorspoedig. Tegen de middag arriveren we bij Nelsons huis, waar zijn moeder Edna de lunch al heeft klaarstaan. Er komt nog een jonge pastor aan die we goed kennen van de Jethro cursus. Hij heeft het stokje van Abraham overgenomen die nu president van de kerk is.
Samen gebruiken we de lunch. Rijst met potato leaf met kip (denk ik). Het smaakte prima. In Nederland is het niet bekend maar wel te koop in verschillende toko's.
In de middag komt Ben Monyehn met ons spreken. We hebben een lang gesprek over de gebeurtenissen van de afgelopen twee jaar. Het is goed om zo die lastige periode af te sluiten.
Als Ben naar huis is heeft Edna nog een supper voor ons. Gebakken ei met groentenmix erin verwerkt. Ook lekker. Daarna nog een kop thee met zelfgebakken rijst cake met planting, ook lekker. We hoeven niet bang te zijn dat we te veel afvallen. Na een korte nap sluiten we de dag af met een gesprek met Nelson. Morgen gaan we naar Gaypeter, de zendingspost waar Hermien Verhage heeft gewerkt.
Morgen weer een nieuwe dag
Woensdag 28-02-24
Om 09.45 uur vertrokken we naar de binnenstad om de Green Advocates te bezoeken. We waren, op mijn verzoek, uitgenodigd om verder kennis te maken. Google Maps leidde ons feilloos naar hun kantoor.
Aanvankelijk dachten ze dat we met een probleem kwamen. Het hele kantoorpersoneel was daarvoor bij elkaar gekomen. Met elkaar hebben we een leuk en goed gesprek gehad, waarin we elkaars bezigheden konden toelichten. Het is niet zo gebruikelijk om op deze manier hun kantoor te bezoeken. Meestal komen mensen met een probleem om van hun diensten gebruik te maken. Het was daarom extra bijzonder. Het bleek dat zij ook in Rivercess een kantoor hebben. Sommigen van hen komen ook wel eens bij ons in de buurt. Voor een volgende keer hebben we ze van harte uitgenodigd om op de post te komen logeren. Dit stelden ze zeer op prijs. En als wij hen voor iets nodig hebben is het contact dus gelegd.
De stroom was vanmorgen weer uitgevallen en bij thuiskomst nog niet weer aangegaan. Het was weer erg warm, zeker tijdens het koken. We hadden een soort nasi gemaakt, gebakken vis en bruine bonen. De vis had ik maandag al gebakken en omdat de stroom was uitgevallen had ik de vis helemaal in de olie ondergedompeld. Op die manier blijft het zonder koeling een paar dagen goed.
Aan het eind van de middag kwam nog een vriend, Peter Dolo. Hij kwam om ons te begroeten en brieven van Hermien op te halen. We hadden eten voor hem bewaard, maar hij had geen tijd om het op te eten. Hij wilde voor de drukte weer thuis zijn. We hebben het hem maar meegegeven in twee plastic zip-zakken en een draagtasje.
Gelukkig ging om een uur of 6 het licht weer aan. Heel dankbaar voor de airco, want het was weer vreselijk heet. Het lijkt erop dat we ook vannacht weer 'gekoeld' kunnen slapen.
Morgen een nieuwe dag, .......en terug naar Buchanan
Dinsdag 27-02-24
Matthew Walley kwam langs. Zijn ogen gaan erg achteruit. We konden hem wat helpen met de meegenomen brillen. We hadden wat havermout voor hem bewaard wat hij, met een paar kleine bananen, dankbaar naar binnen werkte. Ook heeft hij een nare bult op zijn rug waaraan hij geopereerd moet worden. Helaas heeft hij daar nu geen geld voor.
In de middag hebben we een leuk gesprek gehad met het echtpaar dat het appartement verhuurt. Zij hebben een organisatie opgezet om (Bijbels) onderwijs te geven en praktische hulp te bieden aan de vele noodlijdende Liberianen. Ook stichten zij kerken.
Voor de avond waren we te eten uitgenodigd bij Renate en Johan Brugmans van de MAF. Naast lekker te hebben gegeten hebben we de mogelijkheid besproken van een landingsbaan op onze missiepost. Op Google Maps konden we zien hoe de landingsbaan baan zou kunnen worden aangelegd.
Het wordt nog een hele uitdaging om deze te realiseren. Maar we geloven dat, als er een landingsbaan moet komen, dat op een of andere manier mogelijk gaat worden. We geloven in een grote God voor Wie niets onmogelijk is. Evenwel blijft het een uitdaging omdat het terrein, op zich groot genoeg, deels op een heuvel ligt en niet alles vlak is. Johan heeft beloofd de mogelijkheden te bekijken en berekeningen te maken die reëel zijn en voldoen aan de eisen om veilig te kunnen/mogen vliegen in een bush gebied.
Bij thuiskomst bleek dat de elektriciteit nog in orde was. Gelukkig! Al werden we wel even (10 min.) op de proef gesteld. Al snel was het dus even donker.
Morgen een nieuwe dag
Maandag 26-02-24
Om 09.00 uur zijn we naar het hoofdkantoor van de kerk gegaan om de nationale leiders te ontmoeten. Het was goed om met hen te spreken over de wederzijdse plannen. Ook hebben we de afgelopen jaren geëvalueerd. We besluiten de lessen uit deze periode ter harte te nemen en verder vooruit te zien.
Verder hebben we oude vrienden ontmoet. Ook kwam onze schooldirecteur nog langs. Hij moest een aantal leerlingen registreren om de periodieke testen te kunnen afnemen.
We zien veel bedelaars langs de weg. In het bijzonder bij een supermarkt waar we wat ingevroren vlees en groenten hebben gekocht. Een man had een vreselijke infectie aan zijn voet. Ik had hem wat gegeven en zag later die infectie.
De rest van de dag liet het me niet los. Met elkaar hebben we besloten dat, als we hem weer zouden treffen met hem in gesprek willen gaan om te vragen of hij aan zijn voet geholpen wil worden. Als hij dat zou willen dan zouden we hem daarbij helpen.
In de avond was er geen stroom dus ook geen airco en ventilator. Dat duurde de hele nacht en de volgende dag. Dat was wel ff afzien.
Morgen een nieuwe dag
Zondag 25 februari 2024
Vanmorgen rond 9.00 uur op pad gegaan naar de hoofdkerk in Monrovia.
Jacob mocht preken in de dienst.
Een koor van ongeveer 15 jonge mensen zong prachtige liederen. De muziekband was erg goed en bestond uit een drumstel, keyboardspeler en twee elektrische gitaren.
Heel herkenbaar voor ons. De dienst is zelfs opgenomen en Hermien in Nederland heeft via de link Jacobs preek al gehoord!!
Een heel verschil met de kerk op de missiepost waar de kerkdiensten heel traditioneel zijn. Geen muziekband maar trommels van dierenvellen met houten stokken.
Natuurlijk ook geen elektriciteit, laat staan een video opname.
Deze verdere zondag rustig aan gedaan.
We genieten van ons appartement.
Morgen weer een nieuwe dag
Zaterdag 24-02-24
We begonnen met een rustige start van deze dag. Edna had ons ontbijt al klaar gezet. Havermout en/of cornflakes met melk. En natuurlijk bananen.
Met Nelson hadden we afgesproken om na de lunch naar Monrovia te rijden. (Lekkere groenten mix met rijst) en bananen toe .
Om een uur of 1 konden we de reis aanvaarden. De reis ging voorspoedig totdat we de hoofdstad naderden. Er zijn wegwerkzaamheden om de weg te verbreden. Op zich viel het oponthoud wel mee ware het niet dat een grote vastgelopen truck de afslag versperde die naar ons appartement leidde. Onze vrienden Leaid en Becky hadden ons al gespot en nodigden ons uit om eerst wat te gaan eten. We hoopten dat dan de obstructie verholpen zou zijn. Na een paar stukken pizza en een heel goed gesprek gingen we terug naar die bepaalde afslag. De truck was wel weg, maar het verkeer hopeloos vast gelopen. Twee uur hebben we in de file gestaan voor een afstand van een dikke kilometer. In middels was het donker en konden we de afslag nauwelijks onderscheiden.
Abraham wachtte ons bij het appartement op voor een kort gesprek. Eerder die dag had hij me gevraagd of ik een boodschap had voor een preek in zijn kerk. Ik had er al op gerekend en iets voorbereid.
Het appartement is eenvoudig maar luxe voor Liberiaanse begrippen. Alles is aanwezig. Airconditioning, koelkast, ventilatoren, gasfornuis, stromend (koud)water. En alles om zelf te kunnen koken. Helemaal ideaal voor onze situatie.
Nog wat voorbereid voor de preek en redelijk op tijd maar bed. Met airco en ventilator was de warmte goed in bedwang te houden. Om 01.00 ging helaas stroom uit,
tot de volgende dag 06.00
Morgen een nieuwe dag
Vrijdag 23-02-24
Ons huis kent verschillende gaten die verbinding maken met de grond waarop de vloer is gestort. Om ongeveer 1 uur vannacht moest Marjolein naar het toilet. Ze nam de zaklamp mee om haar weg te vinden in de gang. Opeens klonk een vreselijke gil. Marjolein schrok vreselijk van wat ze uit een gat onder de deurpost van de logeerkamer zag komen. De gil was zo indringend dat ook ik schrok en me afvroeg wat er aan de hand kon zijn. Het beest had zich inmiddels teruggetrokken. Waarschijnlijk door het licht van de zaklamp en de harde gil. Marjolein zag pikzwarte poten met scharen. Waarschijnlijk een schorpioen of een gevaarlijke spin. We hebben de wachters ingeschakeld om het gat dicht te maken. Ook zij waren onder de indruk en verzekerden ons dat beide ons hadden kunnen steken.
Het duurde even voordat we van de schrik waren bekomen en de slaap weer konden vatten.
De volgende morgen, was alles weer oké en maakten we ons op om naar Buchanan te gaan. We hadden een lunch afspraak met Ben en Teresa. Rond 13.00 uur konden we onze dierbare vrienden in de armen sluiten en hebben we heerlijk gegeten. Bijgepraat en doorgereden naar Nelsons huis waar Edna, zijn moeder, ons al opwachtte.
Al snel kregen we bezoek van Junior Gui Gui een zoon van goede vrienden van ons, die helaas al zijn overleden. Hij had een ongeluk gehad en daarbij zijn enkel gebroken. Vaak wordt daar in Liberia niets mee gedaan waardoor een ernstige fractuur niet wordt geopereerd. Zo ook bij Junior. Ik had eerder al zijn röntgenfoto's gezien en besproken met de eerder genoemde arts, die dus helaas was gestopt. Hij kwam vragen naar wat ik voor hem kon doen. De enige optie is wachten op een chirurg die de noodzakelijke operatie kan doen. In de tussentijd kan ik een brace voor hem maken. En pijnstillers slikken.
Nog maar net was hij vertrokken of een andere belangstellende kwam binnen. Het was Francis, de echtgenoot van onze hoofdverpleegkundige. Daarop kwam Comfort, de echtgenoot van Abraham (president van de kerk) Het waren leuke ontmoetingen. Vooral voor Marjolein, voor haar was het 5 jaar geleden dat zij hen had gezien. Tijdens het avondeten heeft Edna nog beeld gebeld met Hermien Verhage. Hermien is een zendelinge die meer dan 35 jaar in Liberia heeft gewerkt. Ze heeft daar bijbels onderwijs gegeven en vertaal werk gedaan naar het Bassa, de taal van de stam waarmee we werken. Edna en Hermien hadden elkaar 25 jaar niet gezien of gesproken. Het was een geweldig weerzien!
Morgen naar Monrovia en weer een nieuwe dag
Donderdag 22-02-2024
Vanmorgen bij het opstaan bleken de accu's leeg te zijn. Ff geen licht en ventilator. Vervelend maar een zaklamp biedt goede dienst in zo'n situatie. Nelson had het ook opgemerkt en een elektricien laten komen. Die kwam al snel, helemaal uit Buchanan (1 1/2 uur rijden). Het probleem was snel opgelost. De capaciteit moest uitgebreid worden met nog 2 accu's die we al hadden aangeschaft.
Marjolein werd geroepen om een aantal patiënten te behandelen. Al snel werd ook ik geroepen voor een oudere dame die 2 weken geleden was aangereden door een motor. Zij had o.a. haar voet bezeerd en kon moeilijk lopen. Bij onderzoek leek een middenvoets beentje gebroken. Ik was er op voorbereid en had wat spullen meegenomen. Ik kon een schoentje voor haar maken met een loopzool waarop zij duidelijk beter kon lopen en ... zonder pijn. Deze vrouw en haar dochter waren er erg blij mee. Altijd leuk om mensen blij te maken.
Ondertussen hadden we ingrediënten verzameld om nasi te maken met de meegenomen nasi-kruiden. Bladeren bij de overbuurvrouw, uien hadden we nog. Aan de deur kwam een vrouw die gedroogde vis verkocht. Helaas geen vlees, maar dat zijn we onderhand gewend in Liberia. Het smaakte in ieder geval lekker. Ook een viertal Liberianen hebben ervan genoten.
In de middag heb ik, op verzoek van onze timmerman Adam, zijn vrouw bezocht die, al voor lange tijd, haast niet meer kon lopen. Zoals het leek moest er iets in haar hersenen zijn gebeurd. Uit het verhaal bleek dat het binnen een dag was ontstaan. Na vele dokters bezocht te hebben was het geld op en geen resultaat. In ieder geval kon ze haar linkerbeen ter nauwer nood verplaatsen. We gaan in Monrovia kijken of we okselkrukken voor haar kunnen vinden. Wellicht maakt haar dat wat mobieler.
Morgen weer een nieuwe dag
Woensdag 21-2-2022
We hadden nog maar net ons ontbijt op of de directeur, Titus genaamd, kwam ons vragen om eerder mee te komen naar de school om foto's te maken. Nu zou het makkelijker zijn om alle kinderen onder controle te houden dan tijdens de pauze.
Alle kinderen werden keurig in hun rij gezet (foto). Ook de leraren nog apart op de foto. Daarna kregen we een rondleiding langs alle gebouwtjes. Door het groeiende aantal kinderen is de school uit zijn jasje gegroeid. Naast nieuwe klaslokalen is renovatie van de andere gebouwen geen overbodige luxe. Klas 1 en 2 worden ondergebracht in het huis van de pastor. Bij de school is een klein kantoortje. Maar dat is niet genoeg. Daarom is in een van de woonhuizen de keuken voor dat doel ingericht.
Kort om het is behelpen en improviseren. We zijn er van overtuigd dat zij doen wat zij kunnen. We denken dat zonder hulp van buiten het hun niet gaat lukken in de nood te voorzien.
Maar we geloven in een grote God die weet wat goed is voor de school en hoe de andere uitdagingen voor de missiepost aan te pakken. Het is onze verantwoordelijkheid om Zijn plannen te gaan zien en die dan toe te passen. Gebed is daarvoor de aangewezen weg.
Marjolein heeft een aantal patiënten gezien. Van veel was zij nog op de hoogte. Hier en daar geholpen door de laborant, Benjamin Dee.
Verder was het erg heet om iets te ondernemen. De ventilator deed weer goede diensten.
morgen een nieuwe dag!
Dinsdag 20-02-24
We waren gisteravond wat vroeger naar bed gegaan en nu dus ook wat vroeger op. Meteen al hoorden we van een vreselijk ongeluk. Een familielid van Nelson, een neef, is bij het kappen van een boom om het leven gekomen. Dat maakte dat Nelson niet naar zijn werk kon maar naar zijn familie wilde gaan om hen bij te staan.
Omdat het medisch personeel voor een training naar Monrovia moest werden wij aangewezen om hen zonodig te vervangen. Marjolein werd al snel geroepen voor een paar zieke vrouwen en ik kreeg een jongeman op bezoek die een lange tijd geleden zijn onderarm had gebroken. Duidelijk was te zien dat het niet goed was genezen. Er was ook geen dokter aan te pas geweest. Laat staan dat er een röntgenfoto was gemaakt. Niet verwonderlijk dat hij er nog veel pijn aan had en de arm niet naar behoren kon gebruiken.
Ik kon er niet veel mee. Ik heb er foto's van gemaakt en opgestuurd naar een Amerikaanse arts die ik pas had leren kennen. Deze arts heeft zich gespecialiseerd in het corrigeren van zulke misvormingen. Helaas kreeg als antwoord dat het die dag zijn laatste werkdag was en hij na 20 jaar terug ging naar de VS. een vervanger was er nog niet. Zo gaat het dus in Liberia. Waar de specialisten voor het uitkiezen hebben, zijn ze zelfs met een lantaarntje niet te vinden. Ik zal een braceje voor hem maken om de pijn wat te verlichten in afwachting van betere tijden.
De kliniek heeft eigenlijk een schoonmaakbeurt nodig vinden we. Als we het overgebleven personeel daar op wijzen nemen ze dit karwei serieus ter hand. In een paar uur is de spreekkamer om door een ringetje te halen.
Verder was in ons huis ook nog wat achterstallig schoonmaak werk te doen. Onder ons bed lag tenminste van 2 jaar stof.
Zo was ook deze dag weer aardig gevuld.
Morgen weer een nieuwe dag
Maandag 19-2-2024
Al vroeg kwamen verschillende mensen ons begroeten. We waren niet eens laat voor ons doen…
Sommige met verdrietige verhalen over overleden familieleden. Anderen ziek en arm. Zo is het in Liberia, helaas. Het is een van de redenen dat we hier zijn.
We hebben de kliniek bezocht en het nieuwe lab. Het werk gaat door voor de allerarmsten. Er zijn nog verschillende uitdagingen, maar de intentie om te verbeteren is er.
Het lab is een trotse aanwinst (foto).
Verder zullen we spreken met de kliniek staf en de leraren
Vanmiddag hebben we gesproken met de kliniek staf. Iedereen die daar werkt was aanwezig. We hebben gesproken over de verschillende uitdagingen die er liggen om de kliniek aantrekkelijker te maken voor de directe omgeving. Er zijn verschillende klinieken, maar wat maakt de Rivercess kliniek uniek? Er is bereidheid om daaraan te werken, stap voor stap. We houden jullie op de hoogte van de ontwikkelingen.
Ook hebben we gesproken met de leraren van de school. Sinds er een nieuwe directeur is aangesteld is er veel veranderd. Nieuwe leraren zijn aangesteld. Leraren die niet alleen hun lessen geven, maar ook verantwoordelijkheid willen nemen om de school verder op/uit te bouwen. Er wordt gedroomd om de belangrijkste school van de omgeving te worden.
Doordat er nu beter les wordt gegeven zijn ouders aangemoedigd om hun kinderen naar deze school te brengen. Inmiddels is het aantal leerlingen gegroeid tot 160. Van ABC (kleuters) tot grade 9 (junior high).
Ook hier zijn er uitdagingen. Er is ruimte gebrek, dus de school moet worden uitgebreid met nieuwe klaslokalen. Meer materialen zijn nodig, zoals boeken en schriften, stoelen en banken.
Morgen weer een nieuwe dag
Zondag 18-2-2024
Deze dag stond in het teken van de kerkdienst en ontmoetingen. Vele bekenden kwamen op ons af om ons te begroeten. De opkomst was redelijk groot. Er waren meer dan 100 mensen waaronder 42 kinderen.
In de middag hebben we een lang gesprek gehad met Nelson. Actuele zaken besproken en plannen gemaakt. Waarschijnlijk gaan we in de derde week van ons bezoek een training houden voor pastors en kerkleiders uit de verre omgeving.
In de avond hebben we de dankdienst voor het leven van Nico teruggekeken. Indrukwekkend hoe de Ambassade kerk, met elkaar, een mooi afscheid heeft gemaakt. We waren zeer onder de indruk.
Morgen een nieuwe dag
Zaterdag 17-02-24
Hallo allemaal, dit is ons eerste bericht uit Liberia. Vrijdagavond de 16de zijn we goed en wel in Liberia aangekomen. Op tijd, ondanks dat we wat vertraging hadden. Alles ging heel vlot en voorspoedig, zelfs op het vliegveld in Monrovia. Nergens enig probleem.
We werden op het vliegveld verwelkomd door Nelson en zijn zoon Happy. Het was goed om hem weer te zien. Nelson is onze nieuwe directeur van onze post in de provincie Rivercess.
We zijn meteen naar Buchanan afgereisd wat al richting onze bestemming is. In Buchanan hebben we overnacht om de volgende dag door te reizen naar Rivercess. Natuurlijk eerst nog wat boodschappen gekocht en een nieuwe ventilator, wat in deze heetste tijd van het jaar, geen overbodige luxe is.
Nelson heeft een goede en stevige auto en wil ons zo veel mogelijk vervoeren waarheen we ook willen. Dus dat is een heel prettig.
De weg naar Rivercess is redelijk goed. Met 1 ½ uur werden we door een enthousiaste groep op de post binnen gehaald. Na een kort welkomstwoord in de kerk konden we naar ons huis om wat uit te rusten en stond er eten op tafel.
Natuurlijk waren we niet alleen. Velen kwam ons begroeten. Het was ook al weer een paar jaar geleden dat we elkaar hadden gezien (foto). Na gegeten te hebben, hebben we onze koffers georganiseerd en zijn we op tijd gaan slapen.
Morgen een nieuwe dag
24-01-24
Lieve vrienden, de voorbereidingen om naar Liberia te gaan zijn in volle gang. Het ticket is binnen. We vertrekken op vrijdag 16 februari vanuit Brussel en komen terug op donderdag 14 maart. Tim onze jongste zoon brengt en haalt ons.
De visums zijn aangevraagd, maar daar verwachten we geen problemen mee.
We zien er naar uit onze vrienden daar weer te ontmoeten, de missiepost in Rivercess te bezoeken en te zien wat er allemaal veranderd is.